Δ.Ε.Ε.Π ΝΔ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Επιτελικό κράτος 

1.Tι περιλαμβάνει στις βασικές διατάξεις του το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος που ψηφίζεται σήμερα;

Το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος συγκεντρώνει όλες τις διάσπαρτες διατάξεις των τελευταίων 40 ετών για την οργάνωση της Κυβέρνησης και της κεντρικής διοίκησης, δημιουργεί νέους θεσμούς και θέτει νέους κανόνες για τη λειτουργία της κυβέρνησης και του κράτους.

Προβλέπει ανάμεσα στα άλλα ότι:
- Το Υπουργικό Συμβούλιο θα συνέρχεται τακτικά, όχι για να νομιμοποιεί ειλημμένες αποφάσεις, αλλά για να καταρτίζει ένα συνεκτικό κυβερνητικό σχέδιο το οποίο θα υλοποιούν τα αρμόδια υπουργεία. Η πορεία του κυβερνητικού έργου θα παρακολουθείται -μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα «Μαζί»- από την Προεδρία της Κυβέρνησης, όπως συμβαίνει σε όλα τα προηγμένα διοικητικά συστήματα. Θα αντιμετωπίζονται, έτσι, άμεσα και ριζικά, τα προβλήματα που προκαλούν οι πολλαπλές συναρμοδιότητες και θα αποτρέπονται καθυστερήσεις στις κυβερνητικές δράσεις.
-Γιατί για πρώτη φορά γίνονται συγκεκριμένα βήματα που διασφαλίζουν ότι το Δημόσιο δεν θα λειτουργεί ως λάφυρο του κυβερνώντος κόμματος. Για το σκοπό αυτό: Καθιερώνεται υπηρεσιακός Γενικός Γραμματέας σε κάθε υπουργείο, που θα επιλέγεται με διαδικασίες ΑΣΕΠ, θα προέρχεται από τα στελέχη του Δημοσίου και θα είναι αρμόδιος για τις δαπάνες και το προσωπικό του υπουργείου, ενώ θα έχει και τον συντονισμό των δημοσίων πολιτικών. Παράλληλα, καταργείται η θέση του Γενικού Γραμματέα στο ΣΔΟΕ, το ΣΕΠΕ και τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος και ανατίθεται η σχετική ευθύνη/αρμοδιότητα στο Γενικό Διευθυντή. Ενδεικτικό της βούλησης της Κυβέρνησης για την αποκομματικοποίηση, είναι και το γεγονός ότι διατηρούνται οι γενικοί διευθυντές που τοποθετήθηκαν από την προηγούμενη Κυβέρνηση.
-Με το ίδιο νομοσχέδιο θεσμοθετείται Εθνική Αρχή Διαφάνειας, που θα ενσωματώνει τις διάσπαρτες σήμερα δομές ελέγχου για την αντιμετώπιση της δημόσιας και ιδιωτικής διαφθοράς, όπως το Σώμα Επιθεωρητών -Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, τους Επιθεωρητές Υγείας και τους Επιθεωρητές Δημοσίων Έργων. Καταργείται -στο πλαίσιο της αποκομματικοποίησης- η θέση του Γενικού Γραμματέα στο ΣΔΟΕ, το ΣΕΠΕ και τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος- και ανατίθεται η σχετική ευθύνη/αρμοδιότητα στο Γενικό Διευθυντή που είναι υπηρεσιακό στέλεχος και δεν τοποθετείται από την
εκάστοτε κυβέρνηση. 

2. Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι το νομοσχέδιο αυτό δημιουργεί ένα συγκεντρωτικό και αδιαφανές σύστημα γύρω από τον Πρωθυπουργό με στόχο τον ολοκληρωτικό έλεγχο της δημόσιας διοίκησης.

Είναι άλλος ένας απολύτως αναληθής ισχυρισμός. Και εξηγούμαστε: Πρώτον, καμία αρμοδιότητα δεν φεύγει από τους Υπουργούς για να περάσει στο γραφείο του πρωθυπουργού. Δεύτερον, για πρώτη φορά το Υπουργικό Συμβούλιο πέραν του ότι θα συνεδριάζει τακτικά θα λαμβάνει αποφάσεις με ψηφοφορία των μελών του. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι για πρώτη φορά ο ρόλος του πρωθυπουργού οριοθετείται με πολύ συγκεκριμένο τρόπο και ορίζονται σαφείς διαδικασίες. Άρα δημιουργείται ένα σύστημα αποτελεσματικού συντονισμού -με τον καταλυτικό ρόλο της Προεδρίας της Κυβερνήσεως- όπως υπάρχει σε όλες τις άλλες χώρες, π.χ. στη Γαλλία ή τη Γερμανία. Δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο η ύπαρξη ενός αποτελεσματικού συστήματος συντονισμού. Απεναντίας, όπου έχει δοκιμαστεί έχει πετύχει. Ο συντονισμός, άλλωστε, είναι ένα μέρος, αλλά και όρος επιτυχίας του κυβερνητικού έργου. Είναι απαραίτητος για να προχωρά το κυβερνητικό έργο σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που τίθενται.

3. Κατηγορείται η Κυβέρνηση ότι μεταφέρει αρμοδιότητες από το Υπουργικό Συμβούλιο προς την Προεδρία της Κυβέρνησης και τον Πρωθυπουργό.

Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Καμία απολύτως αρμοδιότητα του Υπουργικού Συμβουλίου δεν μεταφέρεται σε άλλο πρόσωπο ή όργανο. Αντίθετα, ενισχύεται και αναβαθμίζεται ο ρόλος του Υπουργικού Συμβουλίου. Θα συνέρχεται τακτικά, όχι για να νομιμοποιεί ειλημμένες αποφάσεις, αλλά για να καταρτίζει ένα συνεκτικό κυβερνητικό σχέδιο το οποίο θα υλοποιούν τα αρμόδια υπουργεία, με μια διαδικασία οργανωμένη και τυποποιημένη.

4. Υποστηρίζεται ότι δίνεται η δυνατότητα άσκησης νομοθετικής πρωτοβουλίας από τον Γ.Γ. νομικών και κοινοβουλευτικών θεμάτων της Προεδρίας της Κυβέρνησης, κάτι που αποτελούσε αποκλειστική αρμοδιότητα των Υπουργών. Τι απαντάτε;

Δεν ισχύει κάτι τέτοιο σε καμία περίπτωση. Η αρμοδιότητα νομοθετικής πρωτοβουλίας -εκ μέρους της Κυβέρνησης- εξακολουθεί να ασκείται αποκλειστικά από τον Υπουργό (βλ. αρ. 63 παρ. 1). Η Γενική Γραμματεία νομοθετικών και κοινοβουλευτικών θεμάτων δεν αποκτά τέτοια αρμοδιότητα.

5. Καταγγέλλεται η Κυβέρνηση ότι μεταφέρει τις ελεγκτικές δομές κάτω από την ομπρέλα μιας και μόνο Αρχής με σκοπό να τις ελέγξει. Ισχύει κάτι τέτοιο;

Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας θα είναι μια ανεξάρτητη Αρχή η οποία θα ενσωματώνει διάσπαρτες έως σήμερα δομές ελέγχου για την αντιμετώπιση της δημόσιας και ιδιωτικής διαφθοράς, όπως το Σώμα Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, τους Επιθεωρητές Υγείας και τους Επιθεωρητές Δημοσίων Έργων. Ακριβώς επειδή θα είναι Ανεξάρτητη Αρχή δεν θα υπόκειται ούτε σε ιεραρχικό έλεγχο, ούτε σε διοικητική εποπτεία από κυβερνητικά όργανα, αλλά σε κοινοβουλευτικό έλεγχο, όπως οι ανεξάρτητες Αρχές, ενώ ο Πρόεδρος, τα μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης και ο Διοικητής της Αρχής, απολαμβάνουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται πολύ καλύτερα από ό,τι σήμερα η αμερόληπτη και μη πολιτικά εξαρτημένη δράση και λειτουργία των ελεγκτικών σωμάτων.

6. Είναι γεγονός ότι το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος δημιουργεί δύο κατηγορίες γραμματέων, τους Γενικούς και τους Υπηρεσιακούς. Αυτό και μόνον δεν θα δημιουργήσει προβλήματα διοίκησης και επιπλέον γραφειοκρατία;

Οι αρμοδιότητες των υπηρεσιακών και πολιτικών παραγόντων, διαχωρίζονται ώστε να μην υπάρχουν αλληλοεπικαλύψεις. Επιπλέον, απλουστεύονται οι διαδικασίες και μεταφέρεται η αρμοδιότητα της υπογραφής στην υπηρεσιακή διοίκηση, δηλαδή τους υπηρεσιακούς γραμματείς και τους γενικούς διευθυντές που υπογράφουν με μόνο κριτήριο την κείμενη νομοθεσία. Οι υπηρεσιακοί γενικοί γραμματείς θα διαχειρίζονται όλες τις δαπάνες και το προσωπικό του υπουργείου, ενώ θα έχουν και τον συντονισμό των δημοσίων πολιτικών. Το προσωπικό θα εξελίσσεται μόνο με την παρακολούθηση του υπηρεσιακού διοικητικού γραμματέα και  οι διαγωνισμοί θα διεξάγονται στο επίπεδο του υπηρεσιακού γενικού γραμματέα. Ουσιαστικά πρόκειται για μεγάλη μεταρρυθμιστική τομή καθώς  το 80% της ύλης μεταφέρεται στη διοικητική ιεραρχία, και μάλιστα με σαφείς διατάξεις που περιέχονται σε ένα και μόνο νομοθέτημα, ώστε να μην υπάρχουν εμπλοκές και επικαλύψεις με τις αρμοδιότητες των Γενικών Γραμματέων.